شیوه نگهداری از آثار باستانی مملکت؛ آتشکده ساسانی پارکینگ شد! |تصویر
تاریخ انتشار: ۱۲ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۲۴۵۷۵۰
ایسنا نوشت: آتشکده ساسانی کازرون که گفته شده در سال ۱۳۱۸ در فهرست میراث ملی ایران ثبت شده، به پارکینگی برای خودروهای سنگین کشاورزی و سواری تبدیل شده است.
سیاوش آریا، پژوهشگر و فعال میراث فرهنگی ـ با انتشار عکسهای جدیدی از وضعیت نابهسامان این آتشکده ساسانی که در بیتوجهی تمام رها شده است، نسبت به شیوه نگهداری و تعرضهایی که از سوی کشاورزان به عرصه و حریم آن شده است، هشدار داد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
این دوستدار میراث فرهنگی در سال ۱۳۹۶ نیز درباره ساخت گلخانه در عرصه و حریم این اثر ساسانی هشدار داده بود، اما اکنون میگوید: نه تنها به آن هشدارها توجهی نشده که تعداد بیشتری گلخانه در حریم درجه یک این یادگار ساسانی ساخته شده است.
او اضافه کرد: از همان سال درباره تعیین عرصه و حریم این بناهای ساسانی با مسؤولان میراث فرهنگی استان فارس گفتوگو کرده و آنها قولهایی داده بودند، اما با گذشت بیش از پنج سالونیم، نهتنها حریم و عرصهای برای آتشکدۀ کازرون تعیین نشده و از ساخت گلخانه پیشگیری نشده، بلکه در کمال شگفتی و ناباوری چندین گلخانۀ دیگر در حریم درجه یک و چند متری آتشکدۀ کازرون سبز شده است که چیزی جز افسوس و دریغ از این همه بیمهری و بیتفاوتی و کمکاری متولیان میراث فرهنگی برجای نمیماند.
این فعال میراث فرهنگی به تبدیل این آتشکده به محلی برای پارک کردن خودروهای سنگین کشاوری و سواری اشاره کرد و گفت: کشاورزان و زمینداران از عرصه این آتشکده به عنوان پارکینگ بهره میبرند، ابزار و ماشینآلات خود را در اطراف آن رها کردهاند و منظرهای زشت را به نمایش گذاشتهاند.
او نصب تیرهای برق در عرصه و حریم آتشکده ساسانی کازرون را معضل دیگری دانست و اظهار کرد: اگر عرصه و حریم این اثر تاریخی تا کنون تعیین شده بود، این چنین فضا برای دستاندازی و دستدرازی بیشتر به این اثر تاریخی باز نبود. در اطراف این آتشکده حتی یک تابلوی معرفی وجود ندارد تا مردم بهویژه بومیها به اهمیت این اثر تاریخی پی ببرند.
آتشکدۀ کازرون در ۱۰ کیلومتری جنوب شرقی شهر کازرون در استان فارس واقع شده و به باور برخی از پژوهشگران از سوی «مهرنرسی یا مهرنرسه»، وزیر نامدار بهرام پنجم ساسانی ساخته شده است.
این پژوهشگر میراث فرهنگی در ادامه گفت: این آتشکده طبق برخی اسناد، در سال ۱۳۱۶ خورشیدی از سوی «ماکسیم سیرو» کشف شد. این چهارتاقی روی چهار پایۀ سنگی استوار شده و گنبدی منحنی شکل داشته است. مصالح اصلی به کار رفته در سازه، سنگ و ملات گچ است. بلندای هر یک از ضلعها ۵ متر و نیم است. ضخامت پایههای سنگی آتشکده یک متر و پهنای دهانۀ هر یک از تاقها دو مترونیم است. بلندای پایهها تا پهنۀ زمین نیز، دو متر و چهل سانتیمتر است. دیوارهای آتشکده اندازهای نزدیک به ۲/۲۰ در ۱ متر دارند، اما هم اینک تنها دو پایه از چهارپایۀ چهارتاقی موجود است و از سقف گنبدی آن هم دیگر اثری برجای نمانده است. این دو پایۀ برجای مانده نیز تا نیمه در گذشته بازسازی و مرمت شده است. بنا بر نوشتههای تاریخی، آتشکدۀ کازرون تا سدۀ سوم مَهی (قمری) کامل سالم بوده است.
آتشکدۀ کازرون با همین نام با شمارۀ ۳۳۱ در بهمن ماه ۱۳۱۸ خورشیدی به ثبت ملی رسیده است.
منبع: خرداد
کلیدواژه: آتشکده باستان شناسی آتشکده ساسانی آتشکدۀ کازرون میراث فرهنگی عرصه و حریم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.khordad.news دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خرداد» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۲۴۵۷۵۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آثار عیلامی در خطر تعرض است؟
پس از انتشار گستردهٔ این ویدئو، ادارهکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی خوزستان واکنش نشان داد و طی بیانیهای اعلام کرد این ویدئو مربوط به کاوشهای فصل پنجم در سال ۱۳۹۸ است و این بازنشر شیطنتی از سوی برخی افراد نامشخص بود.
آستانهٔ حساسیت
آنچه دربارهٔ این خبر و واکنشهای مربوط به آن نگاهها را به خود جلب میکند، حساسیت و واکنش تند مردم نسبت به آثار تاریخی و هویتی بود که نشان میدهد میزان حساسیت مردم نسبت به این آثار در خوزستان بالاست. اما چرا منطقهٔ «جوبجی» در رامهرمز از توابع استان خوزستان مهم است؟
«جوبجی» منطقهای است که از نیمهٔ دوم سال ۱۳۹۷ فعالیت کاوش و نجاتبخشی در آن توسط پژوهشگاه میراثفرهنگی شروع شد و بعداً با کشف چند تابوت در این منطقهٔ تاریخی در صدر اخبار قرار گرفت و هر روز دربارهٔ این منطقهٔ تاریخی و تابوتهایی که کشف شد، اخبار جدیدتری به گوش میرسید.
البته که شهرت جوبجی فقط بهخاطر کشف این چند تابوت نبود، بلکه «جوبجی» همان محوطهای است که گنجینهٔ معروفی از دل آن توسط باستان شناسان بیرون آمد.
گنجینهٔ طلایی و مفرغی حاکم عیلامی رامهرمز در روستایی بهنام «جوبجی» است که در عملیات لولهکشی سازمان آب و برق خوزستان در تاریخ ۹ اردیبهشت ۱۳۸۶ کشف شد، متعلق به ۶۰۰ تا ۷۰۰ پیش از میلاد در تپهٔ باستانی «جوبجی» است.
بازار شایعات
هرچند در این میان برخی از خبرها حکایت از وجود مومیایی در این تابوتها داشت، اما «میثم حسینزاده»، سرپرست هیئت کاوش نجاتبخشی وقت محوطهٔ تاریخی «جوبجی»، وجود مومیایی را از اساس تکذیب کرد.
اما اخبار منطقهٔ «جوبجی» چگونه برجسته شد؟ ماجرا از این قرار بود که بیل مکانیکی کارگران لولهگذاری به دو تابوت عیلامی خورد و تاریخ ناشناخته با ۵۰۰ شیء طلایی و مفرغی پیش چشم همه گشوده شد.
البته این محوطه بارها مورد تهدید و تعرض قرار میگرفت؛ مدتی از سوی لولهٔ انتقال آب و بعدها از طریق جادهسازی مورد تهدید قرار گرفته بود. پس از مدتی سکوت خبری دربارهٔ منطقهٔ «جوبجی» رامهرمز، اینبار بازنشر ویدئویی قدیمی دوباره «جوبجی» را به بورس اخبار کشاند.
شیطنت درکار است
معاون میراثفرهنگی خوزستان دراینباره با اشاره به ویدئویی که چندروز اخیر در چند کانال خبری منتشر شده است، به «پیام ما» گفت: «این ویدئو مربوط به مراحل کاوشهای فصل پنجم در سال ۱۳۹۸ است.»
«سیدمحسن حسینی» اظهار کرد: «با صدور مجوز فصل پنجم کاوش از سوی پژوهشگاه میراثفرهنگی کشور، هیئت باستانشناسی بهمنظور کاوش علمی و نجاتبخشی در محل محوطهٔ تاریخی جوبجی حضور یافت که بهدنبال آن، کاوش کاملاً علمی با حضور کارشناسان متخصص باستانشناس و مرمتگر انجام شد که حاصل این کاوشها کشف تعدادی تابوت بود که در بعضی از آنها بقایای اسکلت انسانی وجود داشت.»
معاون میراثفرهنگی خوزستان ادامه داد: «ازهمینرو، با حضور کارشناس مرمتگر در هیئت، اقدامات علمی و مرمتی اولیه روی تابوتها و اسکلتها انجام شد و سپس با ساماندهی اصولی، همهٔ تابوتها بهمنظور اقدامات بعدی از جمله مستندنگاری و مرمت، به کارگاه و آزمایشگاه پایگاه میراثجهانی منتقل شدند که در محیط آزمایشگاهی و کاملاً علمی مطالعات و اقدامات حفاظتی انجام شد و در حال حاضر نیز این تابوتها در انبار قرار دارند و بهمحض راهاندازی موزه باستانشناسی رامهرمز، همهٔ اشیا و تابوتها به موزهٔ رامهرمز انتقال خواهند یافت.»
او افزود: «از آغاز کار دولت سیزدهم، حفظ و حراست از اموال و اشیای ملی در اولویت کار میراثفرهنگی قرار گرفته است و در سال جدید هم بهمنظور ساماندهی این تابوتها و نیز اشیا و اموال فرهنگی پنج شهرستان دیگر، تأمین اعتبار انجام دادهایم.»
حسینی با اشاره به ویدئوی منتشرشده دربارهٔ نابودی اسکلتهای کشفشده در جوبجی گفت: «بعد از گذشت پنج سال دوباره این فیلم که در زمان خود پاسخ داده شده بود، بازپخش شده است.»
او افزود: «در هر هیئت کاوش باستانشناسی حداقل یک نفر مرمتگر و یک نفر استخوانشناس وجود دارد که اقدامات و موارد حفاظتی اولیه را روی اشیای مکشوف انجام میدهند.»
معاون میراثفرهنگی خوزستان بیان کرد: «اشیا و اموال حاصل از کاوشهای جوبجی در محل استاندارد و مخزن امن قرار دارند. بخشی از کشفیات هم در مجهزترین آزمایشگاههای میراثفرهنگی کشور توسط کارشناسان مرتبط و مجرب در دست بررسی هستند.»
«جوبجی» اردیبهشت سال گذشته هم در صدر اخبار قرار گرفته بود؛ هجوم کامیونها و تریلرهای معدنکاوان به جادۀ ممنوعۀ جوبجی، مشهور به جادۀ رودخانه که البته همان زمان «فاطمه داوری»، مدیر ادارهکل حفظ و احیای بناها، بافتها و محوطههای تاریخی کشور، به «پیام ما» گفته بود رفتوآمد کامیونها در محوطۀ تاریخی جوبجی ممنوع شده است. حالا هم گرچه ویدئوی منتشرشده مربوط به سالها قبل بود، اما همچنان بسیاری از محوطههای باستانی در خوزستان مورد تعرض سوداگران قرار میگیرند و این مسئله بسیاری از دوستداران میراث فرهنگی را آزردهخاطر کرده است. فعالان میراثفرهنگی از ادارهکل میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری میخواهند نسبت به حفظ و امنیت محوطه و آثار تاریخی اقدامات شایسته و درخوری اتخاذ کند تا شهروندان و خصوصاً علاقهمندان، کمتر شاهد تعرض و تخریب محوطههای تاریخی باشند.
۴۶
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1902374